Μανώλης Πασπαράκης

Ένα ζωντανό μνημείο του μουσικού πολιτισμού των Ανωγείων, υπήρξε χωρίς καμία αμφισβήτηση, ο Μαν. Πασπαράκης Στραβός. Ο λυράρης που γλέντησε τ΄Άνώγεια και τους Ανωγειανούς της διασποράς, με ασυνήθιστο πάθος, με προθυμία κα ανεξάντλητη διάθεση με αίσθηση προσφοράς που έφτανε τα όρια της αυτοθυσίας. Είχε το θείο χάρισμα, ο στραβός, όσο κι αν αυτό αποτελεί σχήμα οξύμωρο, να «βλέπει» τις ψυχές των ανθρώπων, να επικοινωνεί με τα αισθήματα και τις διαθέσεις τους και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του μέσα κόσμου των γλενοστάδων που τον περιέβαλαν. Τους κρατούσε δεμένους, αιχμάλωτους κυριολεκτικό, στους απλούς μεν αλλά μαγευτικούς ήχους της λύρας του, και ήξερε απόλυτα τη δόση της απογείωσης που χρειαζόταν ο κάθε γλεντιστής, προσφέροντας την αναλόγως πλουσιοπάροχα.

Κάποιοι νόμιζαν ίσως ότι ο Στραβός ανταποκρίνεται εντελώς συμβατικά στον τρόπο του τραγουδιού του καθ΄ενός στην παρέα, κι ότι προσαρμόζεται για το χατίρι το τραγουδιστή στο ανάλογο ύφος. Δεν ήταν όμως έτσι. Ο στραβός ταξίδευε στον αόρατο μουσικό κόσμο του, συνεπαρμένος απόλυτα από το ανθρώπινο περιβάλλον, και συμπάσχων άμεσα με τις μεταπτώσεις και τις ειδικότερες εκφραστικές διαφοροποιήσεις του κάθε τραγουδιστή – γλεντιστή . Με δεδομένη αυτή την αλήθεια έδιδε όντως μεγαλύτερη έμφαση σε ακραίες οριακές στιγμές. Ανοιγε διάπλατα τους κρουνούς της μουσικής του απόδοσης, όταν τον ερέθιζε ή τον συγκινούσε κάποιος ξεχωριστός εκφραστικός τρόπος. Αποκάλυπτε έτσι πόσο άνθρωπος ήταν. Με τις αδυναμίες και τις αρετές του πραγματικού ανθρώπου. Με άλλα λόγια ο Στραβός υπήρξε σκαπανέας ή αλλιώς ένος από τους σημαντικότερους σκαπανείς της πολυκύμαντης μουσικής περιπέτειας των Ανωγείων. Πήρε χυμούς από τα έγκατα της Ανωγειανής μνήμης, μυρωδιές από τ’ ανθισμένα μπαλκόνια του χωριού, κι ερωτικούς αναστεναγμούς από τα σιωπηλά και συνάμα πολύβουα σοκάκια κι έπλασε το δικό του μουσικό στίγμα. Λιτό μα και απείθαρχο.