Ποιοι έχουν υποχρέωση να υποβάλουν δήλωση

Όλα τα φυσικά (είτε αυτοπροσώπως είτε με απλή εξουσιοδότηση του δικαιούχου) ή νομικά πρόσωπα (δια του νομίμου εκπροσώπου) που έχουν εμπράγματο ή αλλο εγγραπτέο δικαίωμα σε ακίνητο υποχρεούνται να υποβάλουν δήλωση του δικαιώματός τους στο Εθνικό Κτηματολόγιο.

 Τα εγγραπτέα δικαιώματα για τα οποία υπάρχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης του ν.2308/95 είναι:

• Όλα τα (κατά το εκάστοτε ισχύον δίκαιο) εμπράγματα δικαιώματα σε ακίνητα, όπως η κυριότητα, οι δουλείες, η υποθήκη, η προσημείωση υποθήκης και το κατά το άρθρο 65 του ν. δ. 210/1973 δικαίωμα μεταλλειοκτησίας.
• Η νομή που παραχωρείται στους δικαιούχους από αναδασμό πριν από την κύρωσή του.
• Τα δικαιώματα από ορισμένες, υποκείμενες κατ’ εξαίρεση σε μεταγραφή, ενοχικές συμβάσεις, όπως είναι οι κατά τα άρθρα 618 και 1208 του Αστικού Κώδικα μακροχρόνιες μισθώσεις ακινήτων (για χρόνο μακρότερο από εννέα έτη), που έχουν μεταγραφεί στα βιβλία μεταγραφών,  οι χρονομεριστικές μισθώσεις του άρθρου 1 του νόμου 1652/1986 και οι χρηματοδοτικές μισθώσεις ακινήτων σύμφωνα με τον νόμο 1665/1986, όπως συμπληρώθηκε με τον νόμο 2367/1995.
• Τα δικαιώματα των δανειστών από κατασχέσεις (αναγκαστικές και συντηρητικές) επί ακινήτων και από ορισμένες άλλες λειτουργικά συναφείς ενέργειες των δανειστών, που υπόκεινται  σε δημοσιότητα με καταχώριση στα τηρούμενα στα υποθηκοφυλακεία βιβλία (κυρίως στα βιβλία κατασχέσεων) και επάγονται δέσμευση της εξουσίας διάθεσης του δικαιούχου ή άλλο παρεμφερές αποτέλεσμα, όπως είναι η αναγγελία απαίτησης δανειστή του άρθρου 972 ΚΠολΔ, η οποία στηρίζεται σε εκτελεστό τίτλο, η δήλωση συνέχισης πλειστηριασμού του άρθρου 973 ΚΠολΔ, η αναγκαστική διαχείριση ακινήτου κατά το άρθρο 1034 ΚΠολΔ, η δικαστική μεσεγγύηση ακινήτου κατά τα άρθρα 725 επ. ΚΠολΔ και η σημείωση της τελεσίδικης απόφασης για διάρρηξη καταδολιευτικής μεταβίβασης στο περιθώριο μεταγραφής της απαλλοτριωτικής πράξης (ΚΠολΔ 992 § 1).
• Η εξισούμενη με εγγραπτέο δικαίωμα θέση (δικονομικού και ουσιαστικού δικαίου) την οποία παρέχει στους ενάγοντες και ανακόπτοντες η εγγραφή της αγωγής ή ανακοπής τους στα βιβλία διεκδικήσεων κατά το άρθρο 220 ΚΠολΔ.
• Κάθε άλλο δικαίωμα –κατά τη ρητή διατύπωση της γενικού περιεχομένου διάταξης του άρθρου 12 § 1 εδ. ιστ΄ ν. 2664/98– από «δικαιοπραξίες, δικαστικές αποφάσεις και διοικητικές πράξεις, οι οποίες εγγράφονται, με βάση την κείμενη νομοθεσία, στα βιβλία που τηρούνται στα Υποθηκοφυλακεία».

Για κάθε μεταβολή των εγγραπτέων δικαιωμάτων που επέρχεται από την επομένη της υποβολής της αρχικής δήλωσης και έως την έναρξη της ανάρτησης των κτηματολογικών στοιχείων υποχρεούνται οι αποκτώντες εγγραπτέα δικαιώματα να υποβάλλουν δήλωση ιδιοκτησίας. Δηλ. όποιος αποκτά δικαίωμα κατά την περίοδο συλλογής δηλώσεων υποχρεούται να υποβάλει δήλωση, ανεξαρτήτως από το αν το δικαίωμα έχει ήδη δηλωθεί από τον προηγούμενο δικαιούχο.

Η δήλωση αφορά στο δικαίωμα επί ακινήτου και όχι στο ακίνητο. Αυτό σημαίνει ότι σε περίπτωση που ένα ακίνητο ανήκει σε περισσότερα από ένα πρόσωπα, πρέπει όλοι όσοι έχουν δικαίωμα σε αυτό, να υποβάλλουν δήλωση (π.χ. τόσο αυτός που έχει την ψιλή κυριότητα όσο και αυτός που έχει την επικαρπία του ακινήτου).

Ποιες είναι οι προθεσμίες για την υποβολή δηλώσεων

Η προθεσμία υποβολής δηλώσεων για τους κατοίκους εσωτερικού είναι τρεις μήνες.

Η αντίστοιχη προθεσμία για τους κατοίκους εξωτερικού και το Ελληνικό δημόσιο είναι έξι μήνες.

Μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής δηλώσεων, κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που αποκτά νέο δικαίωμα σε ακίνητο πρέπει να υποβάλει δήλωση, εντός ενός μηνός από τη μεταγραφή του στο Υποθηκοφυλακείο. Πέραν του μήνα, η δήλωση είναι εκπρόθεσμη.

Πως υποβάλλεται η δήλωση

Ø Ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας του Κτηματολογίου, www.ktimatologio.gr, επισυνάπτοντας τα σχετικά αρχεία και καταβάλλοντας το σχετικό τέλος μέσω κάρτας πληρωμών.

Ø Με επιτόπου υποβολή, μόνο κατόπιν ραντεβού, στο Γραφείο Κτηματογράφησης. Για τους Καλλικρατικούς Δήμους ΑΝΩΓΕΙΩΝ, ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΟΥ και ΡΕΘΥΜΝΗΣ, θα λειτουργούν για την ενημέρωση και  εξυπηρέτηση του κοινού, κατόπιν ραντεβού στο τηλεφωνικό κέντρο 28310 29705, τα ακόλουθα:

• Γραφείο Κτηματογράφησης Ρεθύμνου, Περιοχή Βιολί Χαράκι, Ατσιπόπουλο, ΤΚ 74100
• Γραφείο Κτηματογράφησης Πειραιά (Νήσων), στην οδό Γρ. Λαμπράκη 69-71, ΤΚ 185 34, Πειραιάς Αττικής, τηλέφωνο για ραντεβού 210 4136663
• Μονάδα Ενημέρωσης Περάματος, στο ισόγειο του Δημαρχείου, ΤΚ 74052, για το Δήμο Μυλοποτάμου
• Μονάδα Ενημέρωσης Ανωγείων, στο ισόγειο του Δημαρχείου, ΤΚ 74051, για το Δήμο Ανωγείων

Επίσης πληροφορίες δίνονται:

• τηλεφωνικά στο 28310 29705
• στο email info.kt5.29@gmail.com

• στα site: www.ktimatologio.gr,  www.ktimatologio-rethymnou.gr

Ποια έγγραφα ή και στοιχεία συνυποβάλλονται με το έντυπο της δήλωσης

Ø  Έντυπο δήλωσης Ν.2308/95, συμπληρωμένο και υπογεγραμμένο.

Ø  Απλό φωτοαντίγραφο του τίτλου, που τεκμηριώνει το δικαίωμα σε ακίνητο (π.χ. συμβόλαιο).

Εάν κάποιος έχει αποκτήσει δικαίωμα (π.χ. κυριότητα) σε ένα ακίνητο με περισσότερους από έναν τίτλους (π.χ. το 25% με δωρεά, το 30% με γονική παροχή και το 45% με αγορά), τότε θα πρέπει να υποβάλει αντίγραφα όλων των τίτλων.

Ø  Απλό φωτοαντίγραφο του πιστοποιητικού μεταγραφής/ εγγραφής του τίτλου στο Υποθηκοφυλακείο.

Ø  Στοιχεία για τον εντοπισμό του ακινήτου: σύγχρονο («εξαρτημένο») τοπογραφικό διάγραμμα, εφόσον υπάρχει, ή, εναλλακτικά, εκτύπωση από την Υπηρεσία Θέασης Ορθοφωτογραφιών του φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο (http://gis.ktimanet.gr/wms/ktbasemap/default.aspx), ή λίστα συντεταγμένων των κορυφών του γεωτεμαχίου από μέτρηση με GPS χειρός ή smartphone. Εφόσον στον τίτλο αναφέρεται τοπογραφικό διάγραμμα αυτό πρέπει να συνυποβάλλεται.

Ø  Απλό φωτοαντίγραφο της αστυνομικής ταυτότητας ή του διαβατηρίου του δικαιούχου.

Ø  Απλό φωτοαντίγραφο εγγράφου που να αποδεικνύει τον ΑΦΜ (π.χ. απόσπασμα από

εκκαθαριστικό σημείωμα εφορίας, αποδεικτικό απόδοσης ΑΦΜ ή λογαριασμό ΔΕΗ).

Ø  Απλή εξουσιοδότηση, εφόσον η δήλωση κατατίθεται από άλλο πρόσωπο. Προσοχή, σε αυτήν την περίπτωση το έντυπο της δήλωσης πρέπει να είναι υπογεγραμμένο από τον δικαιούχο.

Συνυποβαλλόμενα έγγραφα σε ειδικές περιπτώσεις – Κληρονομιά

Δικαίωμα που έχει αποκτηθεί με κληρονομιά, μπορεί να δηλωθεί ακόμα και αν δεν έχει συνταχθεί αποδοχή κληρονομιάς ή άλλη ισοδύναμη πράξη (όπως π.χ. κληρονομητήριο). Σε αυτή την περίπτωση, όμως, θα πρέπει να προσκομισθούν τα απαραίτητα δικαιολογητικά, ανάλογα με την ύπαρξη ή όχι διαθήκης.  Συγκεκριμένα:

1. Κληρονομιά με διαθήκη: υποβάλλονται υποχρεωτικά: α) ο τίτλος του κληρονομούμενου, β) ληξιαρχική πράξη θανάτου, γ) Πρακτικό Δημοσίευσης Διαθήκης ή Απόφαση Κήρυξής της ως Κυρίας, δ) πιστοποιητικό περί μη δημοσιεύσεως άλλης διαθήκης* και ε) πιστοποιητικό περί μη αποποιήσεως κληρονομιάς*.
2. Κληρονομιά χωρίς διαθήκη: υποβάλλονται υποχρεωτικά: α) ο τίτλος του κληρονομούμενου, β) ληξιαρχική πράξη θανάτου, γ) πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, δ) πιστοποιητικό περί μη δημοσιεύσεως διαθήκης* και ε) πιστοποιητικό περί μη αποποιήσεως κληρονομιάς*.

*Εάν ο θάνατος του κληρονομούμενου έχει επέλθει πριν την 1.3.2013, απαιτείται η προσκόμιση πιστοποιητικών από το Πρωτοδικείο και από το Ειρηνοδικείο του τόπου διαμονής ή κατοικίας του αποβιώσαντος, ενώ, εάν ο θάνατος έχει επέλθει μετά την 1.3.2013, μόνο από το αρμόδιο Ειρηνοδικείο.

Εάν δεν υπάρχει τίτλος κληρονομούμενου, απαιτείται η προσκόμιση εγγράφων από το συνδυασμό των οποίων να αποδεικνύεται η 20ετής νομή και κατοχή του ακινήτου. Εάν τα ανωτέρω έγγραφα δεν υπάρχουν, επιθυμητό είναι να προσκομίζεται Ε9 του δηλούντος κληρονόμου στο οποίο συμπεριλαμβάνονται τα δηλούμενα ακίνητα.

Συνυποβαλλόμενα έγγραφα σε ειδικές περιπτώσεις – Έκτακτη Χρησικτησία

Ø  Τελεσίδικη δικαστική απόφαση ή

Ø  Έγγραφα από το συνδυασμό των οποίων αποδεικνύεται η 20ετής νομή και κατοχή του ακινήτου. Για τον υπολογισμό του απαιτούμενου για την τακτική ή έκτακτη χρησικτησία χρόνου (10ετία ή 20ετία αντίστοιχα) ιδιαίτερη σημασία έχει η διάταξη του άρθρου 1051 ΑΚ, η οποία επιτρέπει τον συνυπολογισμό του χρόνου νομής των διαδοχικών νομέων.

Ø  Ενδεικτικά:

Τελεσίδικη δικαστική απόφαση, Παλαιό Ε9, Δηλώσεις ενώπιον δημοσίων αρχών, Συμβολαιογραφικό προσύμφωνο μεταβίβασης, Έγγραφα υποθηκών και λοιπών βαρών επί του ακινήτου, Συμβόλαια γειτονικών ιδιοκτητών που αναφέρουν τον δηλούντα ως κύριο του ακινήτου, Συμβολαιογραφική  πράξη αναγνώρισης ορίων, Μισθωτήρια, Αποδείξεις ΔΕΗ, ΟΤΕ, ύδρευσης, ή άλλων τελών, Παλαιά τοπογραφικά διαγράμματα που αναφέρουν τον δηλούντα ως δικαιούχο, Αποδεικτικά έγγραφα χορήγησης επιδότησης στον δηλούντα, Ένορκες βεβαιώσεις

Επίσης, είναι υποχρεωτική η επισύναψη:

Ø  του εντύπου Ε9 της φορολογικής δήλωσης και

Ø  είτε εξαρτημένου τοπογραφικού διαγράμματος, είτε εκτύπωσης από την Υπηρεσία Θέασης Ορθοφωτογραφιών του φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο.

Υπολογισμός και καταβολή του παγίου τέλους κτηματογράφησης

Για την υποβολή της δήλωσης ιδιοκτησίας καταβάλλεται πάγιο τέλος κτηματογράφησης.

Ο υπολογισμός του τέλους γίνεται από το Γραφείο Κτηματογράφησης μετά την προσωρινή καταχώριση των στοιχείων της δήλωσης. Η υποβολή της δήλωσης ολοκληρώνεται μόνο μετά την καταβολή του παγίου τέλους.

Η καταβολή του τέλους μπορεί να γίνει σε όλες σχεδόν τις τράπεζες.

Στην περίπτωση ηλεκτρονικής υποβολής δήλωσης η πληρωμή του τέλους είναι δυνατή μόνο με πιστωτική κάρτα  ή χρεωστική ή προπληρωμένη μέσω της εφάρμογης.

Το ποσό του παγίου τέλους κτηματογράφησης ανέρχεται σε:

• τριάντα πέντε (35) ευρώ ανά δικαίωμα σε κύριο χώρο (διαμέρισμα, κατάστημα, οικόπεδο κλπ),
• είκοσι (20) ευρώ ανά δικαίωμα σε βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, χώρους στάθμευσης) που αποτελούν αυτοτελείς διηρημένες ιδιοκτησίες (που έχουν χιλιοστά στο οικόπεδο και δεν αναφέρονται στον τίτλο ως παρακολουθήματα).

Στις αγροτικές περιοχές (δηλαδή στα εκτός σχεδίου και εκτός ορίου οικισμών) τα φυσικά πρόσωπα μόνον που υποβάλουν δήλωση για περισσότερα από δύο (2) δικαιώματα εντός του ίδιου Ο.Τ.Α., καταβάλλουν πάγια τέλη για δύο (2) μόνο δικαιώματα, ανεξαρτήτως του συνολικού αριθμού αυτών.

Η διάταξη εφαρμόζεται μόνο για τους δικαιούχους δικαιωμάτων κυριότητας και δουλειών.

Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι αν δεν υποβληθεί δήλωση απαγορεύεται:

• η κατάρτιση εμπράγματης δικαιοπραξίας για το δικαίωμα που δεν δηλώθηκε
• η χορήγηση άδειας οικοδομής στο όνομα εκείνου που δεν δήλωσε.